Vakıf kültür varlıklarında restore Et-İşlet-Devret modeli

Abstract

Vakıf kültür varlıkları, tarihi, kültürel ve sanatsal açıdan büyük öneme sahip olup, bu varlıkların korunması, toplumsal belleğin sürdürülebilirliği açısından kritik bir rol oynamaktadır. Türkiye’de, bu tür kültürel mirasların korunması ve yaşatılması, genellikle Vakıflar Genel Müdürlüğü (VGM) tarafından yürütülen bir süreçtir. VGM, vakıf kültür varlıklarının restorasyonu ve onarımı konusunda bir dizi yasal düzenlemeye dayalı işlemler gerçekleştirmektedir. Bu bağlamda, söz konusu işlemlerin etkin bir şekilde uygulanabilmesi hem hukuki çerçevenin hem de pratik süreçlerin doğru bir şekilde belirlenmesine bağlıdır. Bu çalışma, Türkiye’de son yıllarda kültürel mirasın korunması bağlamında popülerlik kazanan restore et-işlet devret modeli uygulamalarına ve bu modelin yasal çerçevesini oluşturan 2008 tarihli "Vakıf Kültür Varlıklarının Restorasyon veya Onarım Karşılığı Kiraya Verilmesi İşlemlerinin Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik" üzerine odaklanmaktadır. Çalışmanın amacı, restore et-işlet devret modelinin etkinliğini incelemek ve bu modele yönelik mevcut yönetmeliğin sunduğu düzenlemeleri ele almaktır. Yönetmelik, vakıf kültür varlıklarının restorasyonu ve onarımı karşılığında kiraya verilmesi sürecini belirleyen yasal çerçeveyi sunmakta olup, bu sürecin nasıl işlemesi gerektiğine dair önemli düzenlemeler içermektedir. Araştırmada, yönetmelikte yer alan temel maddeler özetlenmiş ve bu maddeler, anlaşılır bir şekilde tablolar hâlinde sunulmuştur. Tablo aracılığıyla, yönetmelikteki önemli düzenlemeler görsel olarak özetlenmiş ve uygulama sürecindeki potansiyel zorluklar belirlenmiştir. Çalışmanın bulguları, restore et-işlet devret modelinin vakıf kültür varlıklarının korunmasında önemli bir araç olmasına rağmen, mevcut yönetmeliğin bazı eksikliklere ve uygulama sorunlarına yol açabileceğini ortaya koymaktadır. Sonuç olarak, bu çalışma, restore et işlet devret modelinin kültürel mirasın korunmasında daha etkin kullanılabilmesi için 2008 tarihli yönetmelikte bazı iyileştirmelere gidilmesi gerektiği sonucuna varmaktadır. Bu bulgular, gelecekteki uygulamalar ve yönetmelik reformları için önemli bir rehber sunmaktadır.