| dc.description.abstract |
Silisyum esaslı bir alüminosilikat bileşiği olan pomza, volkanik aktiviteler sırasında hızlı
soğuma sonucu oluşan camsı, poroz ve hafif yapıdaki doğal bir mineraldir. Yapısında bulunan
SiO2 (silisyum oksit) oranı pomzaya aşındırıcılık özelliği sağlarken, Al2O3 (alüminyum oksit)
bileşimi ise ısıya ve ateşe karşı dayanım kazandırır. Türkiye’de gerçekleşen volkanik
faaliyetler, Dünya’da önemli bir rezerve sahip olan zengin pomza yataklarının oluşumunu
sağlamıştır. Pomza, üretiminin kolay ve düşük maliyetli olması nedeniyle hem Dünya’da hem
de Türkiye’de başta inşaat sektörü olmak üzere çevre, tekstil, tarım, kimya gibi pek çok
sektörde kullanılmaktadır. Pomzanın su arıtımında iyon absorbanı, su ve mineral rezervuarı
sağlayıcı toprak koruyucu, agrega şeklinde hafif yapı malzemesi, tekstilde kotların
taşlanmasında aşındırıcı, diş macunlarında ve ortodontik diş tedavisinde diş minesi
ovucu/parlatıcı malzeme olarak kullanımı öne çıkan uygulamalar arasındadır.
Pomzanın biyolojik uygulamalarda kullanımı sınırlı olmasına rağmen son yıllarda pomza
konusunda biyoteknolojik ve biyomühendislik alanlarında önemli araştırmalar göze
çarpmaktadır. Pomzanın oldukça gözenekli, geniş yüzey alanına sahip oluşu, yüksek
adsorpsiyon özelliği ve iyon değişimi kapasitesi sayesinde biyolojik uygulamalar için de
elverişli bir malzeme olduğu belirtilmelidir. Bu kapsamda yapılan araştırmalarda pomzanın,
hücre ve protein immobilizasyonu için ve ilaç absorpsiyon ve salınım performansını arttırıcı
üstün özellikler sergilediği görülmüştür. Doku mühendisliği alanında kemik onarımı ve
yenilenmesinde pomzanın kullanımına yönelik gerçekleştirilen az sayıdaki çalışmada
pomzanın biyouyumlu olduğu ve kemik skafoldlarında mineralleşmeyi arttırdığı gözlenmiştir.
Bu çalışmada pomzanın temel mikroyapısal, kimyasal ve mekanik özellikleri ve ilgili
potansiyel kullanım alanları incelenerek biyolojik uygulamalardaki potansiyeli vurgulanmıştır. |
tr_TR |